nooit te jong

De STER-reclame roept ons de laatste tijd op toch vooral porno-sites met onze kinderen te bespreken. Voor je het weet zien ze op internet of elders intimiteiten, waarvoor je ze liever tijdig immuun wilt maken. Niet denken dat wat je dáár ziet de manier is waarop de mensen ècht met elkaar omgaan als ze van elkaar houden. Een gewaarschuwd kind telt voor twee.

Maar in deze dagen van oorlogsdreiging en oorlogsherdenking wordt zo'n oproep tot verstandig ouderschap niet gedaan. En dus sta je er alleen voor. Hoe licht je voor, wanneer licht je in? Wat moet je vertellen? De ouders van onze kleinkinderen maakten er serieus werk van. Hun oudste kind is zes, voor haar werd het tijd voor een eerste kennismaking met de herdenking op de Dam. Opa en ik hadden mogen mee-eten van de viscurry, en waren daardoor getuige van de gebeurtenis. En duidelijk was dat ook onze kleinzoon zich die niet liet ontgaan.

eerst herdenken, dan Bevrijdingsfeest

Kernboodschap van de voorbereiding was, dat heel Nederland straks twee minuten stil zou zijn. Omdat er oorlog was geweest. Met veel doden, die we nu gingen herdenken. Het was al heel lang geleden gebeurd. Ze hebben zelf  maar één grootouder die niet van na de oorlog is. Als de man met de trompet ophield met toeteren, zou het beginnen. Twee minuten later, dat is echt heel erg lang, zouden we het Wilhelmus horen. Daarna mocht iedereen weer praten. Maar in de tussentijd zouden ook de auto's op de snelweg naar een parkeerplaats gaan, en zelfs de treinen zouden twee minuten stoppen. 

Het leek nog een harde dobber te worden, broer en zus waren de hele dag nogal luidruchtig geweest, het is vakantie. De kinderkamer moet dus eerst weer een beetje aan kant, werk voor zes mensen. Daarna kregen de kinderen hun pyjamaatjes aan. Ze installeerden zich beneden alvast op de familiebank in afwachting van pappa en mamma, en dat bleek te werken. Rust kwam over de twee. Om kwart voor acht ging de tv aan, en zagen ze de beelden van de mensen op de Dam. Die meneer daar dat was de koning, en naast hem liep de koningin. Ze legden een krans, toen speelde de trompetter, daarna begon de stilte.

Het was ontroerend om te zien hoe muisstil, serieus en aandachtig de kinderen hun twee minuten volhielden. Ook naar de kranslegging na het vokslied keken ze in opperste concentratie. "Ik vind het netjes," zag de kleinzoon het mooie rijtje kransen groeien. De kleindochter hield haar oren gespitst. Wat zei dat meisje eigenlijk? Het ging over een boom, die veel gezien had. Maar het was een gedicht, dat is moeilijke taal. Toen burgemeester Van der Laan begon over het maken van Sinterklaassurprises sprak de moeder er uit voorzorg maar even doorheen, haar kinderen waren vandaag al genoeg wijzer geworden. "Hebben die kinderen ook allemaal iemand die dood is gegaan?" wilde haar dochter weten toen de schoolkinderen hun bloem mochten neerleggen. Dat viel gelukkig mee, dachten wij. Al weet je dat bij zoveel allochtone oorsprong niet eens echt zeker. "Het is een eer als je mee mag doen," legde mijn dochter er wel bij uit.

Toen  de tv weer uitging vond de kleinzoon dat nog veel te vroeg. Graag had hij toch nog wel even die stilstaande treinen gezien, waarover opa het had gehad. Toen die teleurstelling gesust was en moeder en dochter nog even nabespraken dat dit haar eerste keer was geweest omdat je wel eerst een beetje ouder moet zijn om het een beetje te kunnen begrijpen, luisterde de kleinzoon alweer attent mee. "Ik ben nog klein. Maar ik kan al heel goed stil zijn,." Hij sloeg weer eens de spijker op zijn kop.